Zaciągając kredyt hipoteczny często stajemy przed dylematem wyboru sposobu spłaty rat. Obok kwestii dotyczącej wyboru waluty kredytu czy oprocentowania, sposób spłaty rat jest kwestią jedną z istotniejszych, więc warto spędzić kilka minut nad zastanowieniem się który sposób spłat jest dla nas – kredytobiorców, najkorzystniejszy.
Do wyboru mamy dwie opcje: raty równe lub malejące.
Spłacane przez nas raty składają się z dwu części: kapitałowej i odsetkowej. Kapitał to pieniądze, które pożyczyliśmy od banku; odsetki to cena pobierana przez bank za udzielony kredyt.
I tak naprawdę różnica pomiędzy ratami równymi i malejącymi polega tylko na różnych proporcjach pomiędzy częścią kapitałową i odsetkową.
Jak sama nazwa wskazuje, wybierając raty równe, nasze comiesięczne obciążenia względem banku będa takie same; jedynie
proporcje pomiędzy częścią kapitałową i odsetkową będą cały czas się zmieniały – na początku będziemy spłacali głównie odsetki i stosunkowo małą część kapitału, i dopiero z upływem czasu te proporcje będą się odwracały. Pod koniec okresu spłaty, pojedyńcza rata bedzie zawierała już głównie część kapitałową.
Jeśli zdecydujemy się na raty malejące, nasze comiesięczne obciążenia na rzecz banku z tytułu kredytu będą systematycznie spadać. Na comiesięczną ratę składać sie będzie stała część kapitałowa i odsetki od jeszcze niespłaconej części kapitału.
Wysokość miesięcznej raty kapitałowej obliczana jest przez podzielenie całości przyznanego kredytu przez liczbę wszystkich rat. Spłacając co miesiąc ratę kapitałową, pomniejszamy tym samym wielkość kredytu do zwrotu. Odsetki płacone są od kwoty jeszcze niespłaconego kredytu – i dlatego właśnie spłaty rat największe są na początku (a właściwie pierwsza rata jest najwyższa, każda kolejna jest od niej mniejsza).
Korzystając z kalkulatorów kredytowych zamieszczonych w dziale KALKULATORY – kliknij: raty równe i raty malejące możemy porównać całkowite koszty kredytu w przypadku rat równych i malejących. I tak przy kredycie na kwotę 250.000 na 10 lat, raty płatne co miesiąc, oprocentowanym według stawki 8%, całkowity koszt przedstawia się następująco:
Suma wszystkich odsetek Całkowita kwota do spłaty
Raty równe 113.982,78 363.982,78
Raty malejące 100.833,33 350.833,33
Widzimy, że wybierając spłatę według malejącej raty zapłacimy o 13.149,45 złotych w porównaniu do rat równych. Różnica wynika z faktu szybszego tepma spłaty kapitału i tym samym szybciej malejącej podstawy do naliczania odsetek.
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że spłata kredytu według rat malejących jest dla kredytobiorcy najlepsza. Oczywiscie tak jest, ale nie do końca.
Raty malejące na pewno nie są wskazane dla kogoś, kto ma niską zdolność kredytową i nie poradzi sobie z wyższymi obciążeniami domowego budżetu w początkowych latach spłaty. Idealnym rozwiązaniem dla takich osób będzie system rat równych, który pozwala spłacać niższe raty niz te, które musielibyśmy wpłacać do banku przy ratach malejących.
W przypadku kłopotów z przedstawieniem odpowiedniej zdolności kredytowej wybierając formę rat równych mamy szansę na większy kredyt, niż w przypadku rat równych (im mniejsza comiesięczna spłata raty kredytu, tym łatwiej go uzyskać).
System rat malejących jest jednak dobrym rozwiązaniem dla tych kredytobiorców, którzy na razie mogą płacić dużo, ale przewidują, że w przyszłości ich sytuacja może ulec zmianie – i dlatego wolą się zabezpieczyć i wybrać taki wariant spłaty, który wraz z upływem czasu będzie wymagał coraz mniejszych nakładów finansowych. Również te osoby, które chcą jak najszybciej spłacić swoje zadłużenie, ale obawiają się zaciągnąć kredyt na krótszy termin, zyskają wybierając raty malejące (krótszy termin kredytu jednoznaczny jest z wyższą miesięczną ratą).
Ostatnią i być może największą grupą wybierającą raty malejące, są ci którzy posiadają dobrą zdolność kredytową i chcą zapłacić za kredyt jak najmniej.